Trái tầm bóp Nam Mỹ (Cape Gooseberries)

 Giới thiệu chung

Theo nhiều tài liệu, trái tầm bóp có nguồn gốc từ hai nước Peru và Chile. Trái to bằng trái cà chua bi. 

Nó có tên gọi khác nhau ở nhiều quốc gia. Ở Peru, nó có tên là 'Peruvian berry'. Có lẽ trái này bắt nguồn từ hai nước Nam Mỹ kể trên nên ở Việt Nam nó còn có tên là trái tầm bóp Nam Mỹ. 

Ở Việt Nam, trái tầm bóp Nam Mỹ có nhiều tên gọi khác nhau. Có nơi gọi nó là trái thù lù. Có nơi gọi nó là trái lồng đèn. 

Cây tầm bóp Nam Mỹ có thân cao gần bằng vai của một người cao khoảng 1.53 m, và cành cây rất dễ gãi. Cây chịu hạn tốt nên không cần tưới nhiều nước. 

Cây tầm bóp Nam Mỹ được ghi nhận là xuất hiện ở Anh vào năm 1774. Cây được các di dân người Anh mang theo khi đặt chân đến mũi Hảo Vọng (The Cape of Good Hope) ở Nam Phi vào trước năm 1807. Vì thế ở Nam Phi cây tầm bóp Nam Mỹ có tên là ‘cape gooseberry’. Từ Nam Phi, cây tầm bóp Nam Mỹ được giới thiệu sang các nước châu phi khác và sang tận Úc với tên gọi là ‘cape gooseberry.’

Trái tầm bóp Nam Mỹ giàu vitamin C, vitamin B, chất canxi, chất sắt, chất chống oxi hóa, và chất xơ.

Cách hái trái tầm bóp

Khi bạn thấy vỏ bọc của trái tầm bóp khô và ngã sang màu vàng nhạt thì nghĩa là trái đã chín. Những trái chín ruộm sẽ rơi xuống đất, nhưng trái vẫn tươi và không hề bị hư.

Mình phát hiện những trái tầm bóp này khi chạy xe đạp địa hình để giữ gìn sức khỏe. Một lần chạy ngang qua, hên gặp chị chủ nhà đang làm cỏ. Mình hỏi chị hái trái để làm mứt. Chị bảo mình cứ tự nhiên hái vì chị trồng mà không ai ăn và chị không biết làm mứt. 

Hôm sau chủ chật mình rủ chị hàng xóm đi hái cùng. Sau hai tiếng đồng hồ, hai chị em thu được khoảng 5kg. Rồi mình mất hơn một tiếng đồng hồ để bóc vỏ và phân loại trái để làm mứt. Cả giai đoạn mất rất nhiều thời gian, nhưng kết quả bất ngờ. Mứt trái tầm bóp ngon cực ngon.

Hai hôm sau, mình gửi tặng chị một hủ mứt kèm theo cái 'thư' cảm ơn có ghi số điện thoại để tỏa lòng cảm ơn. Ít hôm sau, mình nhận được tin nhắn của chị. Chị nói mứt ngon lắm nên chị tự tay nướng một ổ bánh mì để ăn cho xứng với mứt.

Trong ẩm thực phương tây, trái tầm bóp Nam Mỹ được dùng để làm mứt ăn với bánh mì, trộn với kem, hay ăn cùng với sữa chua nguyên kem không đường và không hương vị trái cây. Trái này còn được trộn salad, hoặc với các loại trái cây khác trong món trái cây trộn (fruit salad) cho buổi ăn sáng nhẹ.

Sau đây mình giới thiệu các bạn cách làm mứt tầm bóp.  Thời gian nấu món mứt này là khoảng bốn tiếng đồng hồ. Tuy tốn nhiều công sức và thời gian, nhưng món mứt này sẽ làm bạn càng ăn càng mê.

Cách làm mứt trái tầm bóp

Mình chỉ chọn trái chín vàng để làm mứt. Những trái còn hơi xanh hoặc chưa chín đều thì mình để qua một bên. Sau khoảng chưa hết một tuần, những trái này sẽ chín vàng.

Mình không dầm nát trái tầm bóp như người ta hay làm để quết lên bánh mì. Vì mình muốn mứt này để ăn với kem hay sữa chua, vừa nhìn đẹp mắt vừa cảm nhận được sự sừng sực của mứt. Nhai trái nào là 'tê' đầu lưỡi trái đó. 

Mình không cho nước vào khi nấu mứt để giữ nguyên vị tinh khiết của trái tầm bóp. Mứt có vị đặc trưng của trái tầm bóp – chua nhẹ và ngòn ngọt. Ngoài ra, giai điệu sừng sực của từng hạt li ti nhảy nhót tên đầu lưỡi, cùng vị ngọt thanh của đường nâu làm cho món mứt này là một trong những món mứt ai ăn rồi là muốn ăn nữa và ăn nữa. 

Thành phần:

1. 2kg trái tầm bóp
2. 800g đường cát nâu
3. Gừng tươi, một nửa giã nát và một nửa cắt lát mỏng: 100g
4. Nước cốt của một trái chanh loại vừa

Cách làm:

1. Sau khi bóc màng bọc, rửa sạch trái tầm bóp và để ráo nước.
2. Cho trái tầm bóp vào nồi, và cho đường vào.
3. Cho nồi lên bếp và đun nhỏ lửa.
4. Sau khoảng 15 phút, bạn sẽ thấy nước đường tan ra, từ từ tăng lửa lên vừa phải.
5. Cho gừng giã nhuyễn và cắt lát vào, trộn đều tay
6. Đun cho đến khi nước đường và nước cốt trái tầm bóp kẹo lại và có màu vàng sóng sánh là đạt yêu cầu. Nước mứt phải chảy đặc dính như mật ong nguyên chất. 
7. Cho nước cốt chanh vào đảo đều, rồi tắt bếp.
8. ‘Khử khuẩn’ lọ hay keo thủy tinh bằng nước sôi.
9. Cho mứt vào lọ và cất trong tủ lạnh để dùng dần.

 

Chúc các bạn thành công